Περισσότερα για τις επεμβάσεις, τα συμπτώματα και την επιδημιολογία της ασθένειας, στο βίντεο:
Η ανθοφορία είναι το πιο κρίσιμο στάδιο για την εγκατάσταση και εξάπλωση του μύκητα γιατί στο στάδιο αυτό συμβαίνουν οι πρωτογενείς μολύνσεις που αποτελούν τη βάση για τη διασπορά του μύκητα. Ιδιαίτερα σημαντική όμως είναι η αφαίρεση στις αρχές της άνοιξης των αφυδατωμένων καρπών που παραμένουν πάνω στο δένδρο από την προηγούμενη καλλιεργητική περίοδο, ώστε να μειωθούν οι εστίες μόλυνσης από το γλοιοσπόριο.
Η περιοδική έξαρση της ασθένειας που παρατηρείται στα τελευταία χρόνια, φαίνεται να είναι στενά συνδεδεμένη με την αλλαγή των κλιματικών συνθηκών, όπως τα υψηλά επίπεδα σχετικής υγρασίας.
Το παθογόνο προσβάλλει κυρίως τους καρπούς, προκαλώντας ποικίλα συμπτώματα, ενώ προσβολές παρατηρούνται στα άνθη και τα φύλλα.
Η προσβολή των ανθέων θεωρείται σημαντική για τις περαιτέρω μολύνσεις και την εξέλιξη της ασθένειας.
Οι προσβολές στους καρπούς παρατηρούνται από τα αρχικά στάδια ανάπτυξης προκαλώντας, σε περιπτώσεις έντονων προσβολών, την πρόωρη πτώση τους.
Τα προσβεβλημένα άνθη ξηραίνονται, ενώ στα φύλλα εμφανίζονται καστανόχρωμες κηλίδες οι οποίες συχνά καλύπτουν μέχρι και το μισό του ελάσματος.
Οι προσβολές από το παθογόνο ξεκινούν την άνοιξη, καθώς υπάρχει διαθέσιμο μόλυσμα στους μουμιοποιημένους καρπούς, οι οποίοι βρίσκονται είτε επί των δέντρων είτε στο έδαφος στα φύλλα και τους κλαδίσκους. Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, οι προσβολές μπορεί να συνεχίζονται ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες.
Η επιδημιολογία της ασθένειας:
Για τη διαχείριση της νέας μορφής της ασθένειας του γλοιοσπορίου είναι σημαντική η κατανόηση της επιδημιολογίας του παθογόνου και η εφαρμογή έγκαιρων καλλιεργητικών και χημικών επεμβάσεων.
Και αυτό γιατί οι προσβολές θα επανέρχονται κάθε χρόνο. Όμως, ο μύκητας άλλοτε θα είναι σε έξαρση και άλλοτε θα υποχωρεί, ανάλογα με τις περιβαλλοντικές συνθήκες που επικρατούν σε μια περιοχή.
Ζεστός, υγρός, βροχερός ομιχλώδης καιρός ή πολλές παρατεταμένες βροχές, όπως και συχνά - υπερβολικά ποτίσματα δημιουργούν επιδημίες σε περιοχές όπου ενδημεί η ασθένεια.
ΚΛΑΔΕΜΑ ΚΑΙ ΘΡΕΨΗ ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ
Σημαντικό καλλιεργητικό μέτρο αποτελεί η αφαίρεση στις αρχές της άνοιξης των αφυδατωμένων καρπών που παραμένουν πάνω στο δένδρο από την προηγούμενη καλλιεργητική περίοδο, για να μειωθούν οι εστίες μόλυνσης από το γλοιοσπόριο.
Όσον αφορά στη χημική αντιμετώπιση, κρίσιμη επέμβαση αποτελεί ο ψεκασμός με εγκεκριμένα μυκητοκτόνα κατά το κρόκιασμα των ταξιανθιών (μόνο το 3% - 5% των ανθέων έχουν ανοίξει).
Για την αντιμετώπιση της ασθένειας οι εγκεκριμένες δραστικές από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥπΑΑΤ), ανήκουν στις ομάδες των γουανιδικών, διθειακαρβαμιδικών, στρομπιλουρινών, τριαζολών και χαλκούχων.
Να σημειωθεί ότι θα πρέπει να τηρούνται οι οδηγίες της ετικέτας για την ασφαλή χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων.
Περισσότερες πληροφορίες για τα εγκεκριμένα σκευάσματα μπορούν να αναζητηθούν στην ιστοσελίδα του Υπουργείου στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://1click.minagric.gr/oneClickUI/frmFytoPro.zul
Ο κ. Παρασκευόπουλος επισημαίνει πως θα πρέπει να γίνεται εναλλαγή σκευασμάτων με σκοπό την αποφυγή ανάπτυξης ανθεκτικών πληθυσμών του παθογόνου.
ΣΟΒΑΡΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ:
ΜΕΙΩΝΕΙ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ, ΥΠΟΒΑΘΜΙΖΕΙ ΤΗ ΓΕΥΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ
Με αφορμή εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στη Χώρα Μεσσηνίας για την ενημέρωση των παραγωγών, ο κ. Παρασκευόπουλος θύμισε πως το 2018 και το 2019 η ασθένεια προκάλεσε μεγάλα προβλήματα στην παραγωγή. Δεν είναι όμως καινούργια, αφού υπάρχει στην Ελλάδα από το 1920 και η κλιματική αλλαγή μαζί με τις ιδιαίτερες συνθήκες που επικράτησαν προκάλεσαν επιδημία σε όλη τη χώρα.
Επεσήμανε δε πως το γλοιοσπόριο, για τους μυκητολόγους είναι η σοβαρότερη ασθένεια της ελιάς σε όλες τις ελαιοκομικές χώρες και ειδικά στη Μεσόγειο, όπου επικρατούν υψηλά ποσοστά υγρασίας. Να σημειωθεί πως η πρώτη αναφορά έγινε πριν 112 χρόνια στην Πορτογαλία.
Ο μύκητας και στη χώρα μας έχει μεγάλη παθογόνο και κυρίως μεγάλη μολυσματική ικανότητα, με τεράστιες οικονομικές επιπτώσεις, ενώ αξίζει να σημειωθεί πως σε έναν μόνο μολυσμένο καρπό, που έχει υποστεί σήψη, μπορεί να υπάρχουν εκατομμύρια σπόρια, που θα συμβάλλουν στην εξάπλωση του προβλήματος.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ:
ΠΡΟΣΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΟΙ ΚΑΡΠΟΙ, ΟΙ ΚΛΑΔΙΣΚΟΙ, ΟΙ ΤΑΞΙΑΝΘΙΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΝΕΑΡΑ ΚΑΡΠΙΔΙΑ
Ειδικότερα, όσον αφορά στα συμπτώματα, τα τελευταία χρόνια εμφανίζονται και σε πράσινους καρπούς και όχι μόνο σε ώριμους, ενώ αναφέρθηκε αναλυτικότερα στα συμπτώματα.
Στους καρπούς τα συμπτώματα είναι:
- Σήψη: Το πιο χαρακτηριστικό σύμπτωμα. Μολυσμένοι καρποί σε υγρές συνθήκες παρουσιάζουν αρχικά ανοιχτόχρωμη και στη συνέχεια σκούρα καφέ σήψη, όπου παράγονται πάρα πολλά σπόρια, ενώ σε ξηρές συνθήκες οι καρποί μουμιοποιούνται.
- Μουμιοποίηση: Οι μολυσμένοι/μουμιοποιημένοι καρποί που παραμένουν στο δέντρο, αλλά και το έδαφος, αποτελούν μεγάλο πρόβλημα μόλυνσης για τη νέα σοδειά
- Καρπόπτωση: Μπορεί να μην οφείλεται στην σήψη του καρπού αλλά και στην προσβολή των ποδίσκων της ελιά
Όσον αφορά στα φύλλα, η ασθένεια προκαλεί νεκρώσεις. Στην συγκεκριμένη περίπτωση τα φύλλα ξεραίνονται, συστρέφονται και τελικά πέφτουν στο έδαφος την άνοιξη, οπότε πολλές φορές οι παραγωγοί μιλάνε για μεγάλη φυλλόπτωση, η οποία όμως δεν είναι μόνο αποτέλεσμα του γλοιοσπορίου. Ορισμένοι την μπερδεύουν με την κερκόσπορα.
Υπάρχει ακόμα η προσβολή σε κλαδίσκους, ενώ πρόσφατα απεδείχθη ότι στη λεκάνη της Μεσογείου ο μύκητας της ανθράκωσης που προκαλεί το γλοιοσπόριο, κάτω από ιδιαίτερα ευνοϊκές περιβαλλοντικές συνθήκες, μπορεί να προκαλέσει νέκρωση των ταξιανθιών στις ποικιλίες, οι οποίες όλες είναι λίγο ή πολύ ευαίσθητες.
Προσβάλλονται και τα νεαρά καρπίδια. Η προσβολή όμως έχει αρχίσει από το άνθος, καθώς έχει περάσει μέσα στο καρπίδιο μετά την καρπόδεση, ο μύκητας παραμένει ανενεργός σε λανθάνουσα κατάσταση και όταν βρέξει ή δημιουργηθεί υγρασία, ενεργοποιείται, δραστηριοποιείται και προκαλεί προσβολή.
ΚΡΙΣΙΜΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ
Κρίσιμο στάδιο για την αντιμετώπιση με εγκεκριμένα διασυστηματικά μηκυτοκτόνα, είναι στο κρόκιασμα των ταξιανθιών, όταν έχει ανοίξει το 3%-5% των ανθέων.
Συνιστάται ακόμα μία επέμβαση στο νεαρό καρπίδιο, μόνο αν έχουμε βροχοπτώσεις κι έχει διαπιστωθεί η παρουσία του παθογόνου που φαίνεται εύκολα, αλλά ίσως να έχει τακτοποιηθεί και εργαστηριακά
Σε βιολογική καλλιέργεια ελιάς θα πρέπει να χρησιμοποιούνται πάντα εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα και να τηρούνται πιστά όσα αναγράφονται την ετικέτα, όπως πρέπει να γίνεται για το σύνολο των σκευασμάτων.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο και άλλα παρόμοια στο περιοδικό Εύφορη γη #18. Γίνετε συνδρομητής εδώ
Προσοχή!!! Η αναδημοσίευση του παραπάνω άρθρου ή μέρους του επιτρέπεται μόνο εφόσον αναφέρεται στην καταχώρηση ως πηγή η eforigi.gr με ενεργό σύνδεσμο.
